top of page
Foto van schrijverTon Broeckx

Verborgen schatten van het Rosarium


In het begin van de 20e eeuw werd Nijenrode twee keer kort na elkaar geveild. In deze periode van economische bloei en culturele vernieuwing werden tal van kastelen en buitenplaatsen gesloopt, dit na verkoop van het waardevolle interieur. Dit dreigde wederom met Nijenrode te gebeuren, toen het kasteel op 28 december 1906 op een veiling gekocht werd door een opkoperscombinatie. De redding kwam van de vermogende Amsterdamse koffiehandelaar en kunstliefhebber Michiel Onnes (1878-1972). Hij besloot Nijenrode voor de sloop te behoeden door het op 2 januari 1907 te kopen. Een nieuw tijdperk trad aan, een periode van herstel en vernieuwing.


Naast het kasteel werd ook het park groots aangepakt. Al in 1908 werd melding gemaakt van de tuinsieraden die werden opgeknapt. Een van de wensen van Onnes was de aanleg van een grote rozentuin, om te kunnen genieten van geuren en kleuren tijdens zijn dagelijkse wandelingen.   In 1915 liet hij de beroemde tuinarchitect Leonard Springer een fantastisch ontwerp maken met vele vakverdelingen om van de vele soorten rozen te kunnen genieten. Later in 1936 liet Jacques Goudstikker het rosarium nog eens renoveren en zorgde voor de plaatsing van diverse tuinbeelden en vazen. De beplanting bestaat uit een assortiment theerozen, polyantha’s, erfrozen en Engelse rozen. De neo-barokke tuin is weelderig omgeven door taxushagen met daarin nissen met plaats voor witmarmeren bustes van historische belangrijke personen.


Dit schitterende rosarium, gelegen tussen het Kasteel en de Orangerie, heeft door zijn ligging een bijzondere plaats in het Kasteelpark van landgoed Nyenrode. Vele ornamenten en een uniek prieel sieren de rozentuin. In prachtige taxusbogen staan de filosoof Democritus en Heraclitus; vermoedelijk vervaardigd in de 18e eeuw en pas in de periode Onnes en Goudstikker op Nijenrode terecht gekomen. Heraclitus is een Griekse filosoof ( 590-480) en bekend door zijn citaten, parafrasen en toespelingen, waarna volop door latere filosofen  verwezen werd. De vroegste verwijzing is van Plato naar Panta Choorei (alles wijkt) dat refereert aan de bekendste van Heraclitus: Panta Rhei, alles stroomt. Democritus (460-380) ook Griekse filosoof, Geleerde , astronoom en reiziger. Ook wel de lachende filosoof genoemd. Luc Stallaert, die in de vijftiger en zestiger jaren filosofie doceerde op Nijenrode genoot ervan in de zomermaanden in de schaduw van beide grootheden zijn colleges te geven.


Centraal in de rozentuin staat een bijzonder bouwwerk: de GAZEBO. Tijdens genoemde renovatie van het rosarium in 1936, werd deze Gazebo  door Jacques Goudstikker geplaatst na aankoop uit de collectie van de Zwitser Heilbronner  Over de herkomst van dit prieel heeft lange tijd onzekerheid bestaan. Echter bij de laatste ingrijpende restauratie wees onderzoek uit, dat het ruim acht meter hoge kunstwerk dateert uit 1787. Vrijwel direct na de start van de voorbereidingen voor de restauratie, werd in 1993 het prieel een rijksmonument. Pas in de zomer van 2003 werd het gerestaureerde prieel in volle glorie herplaatst.

bottom of page